Aktualności

    Na przełomie sierpnia i września 2014 roku Towarzystwo Miłośników Ziemi Zawierciańskiej w nowym budynku warsztatów przyrodniczych w Podlesicach gościło archeologów z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, którzy pod kierownictwem mgr Tomasza Wagnera i opieką naukową prof. dr hab. Piotra Kaczanowskiego przeprowadzili krótkie badania przy wejściu do Jaskini Kroczyckiej w Kroczycach-Okupnem.

    Stanowisko jest znane od roku 1936, kiedy to we wnętrzu jaskini mgr J. Fitzke wraz z grupą młodych badaczy, natrafili na ludzkie szkielety (ok. 40 osób), które możemy datować na IV-V wiek n.e. i okres wędrówek ludów. Jaskinia otrzymała wtedy nazwę im. Żurowskiego, archeologa zmarłego krótko przed odkryciem. Wśród materiałów zabytkowych zdeponowanych po tym wydarzeniu w Muzeum Archeologicznym w Krakowie, a później opracowanych przez Panie Różę Mycielską i Ewę Rook w 1966 roku, oprócz fragmentów naczyń związanych właśnie z kulturą przeworską i okresem wędrówek ludów, znajdowały się również fragmenty naczyń związanych z kulturą łużycką we wczesnej epoce żelaza (ok. IX-VII wiek p.n.e.). Jedyne badania archeologiczne na stanowisku, również w pobliżu obecnego wejścia do jaskini, przeprowadził w roku 1993 prof. dr hab. Krzysztof Cyrek z UMK w Toruniu. Z jego badań i analizy materiału ceramicznego również wynika, że stanowisko było krótko zasiedlone we wczesnej epoce żelaza przez ludność kultury łużyckiej, a kilkaset lat później zjawiła się tutaj ludność kultury przeworskiej. W niższych nawarstwieniach prof. Cyrek odkrył zabytki krzemienne związane z okresem schyłkowego paleolitu. 

    Tegoroczne badania miały charakter rozpoznawczych, dlatego otwarto niewielki sondażowy wykop, dowiązując się do wykopu prof. Cyrka. Akcja została przedsięwzięta celem określenia głębokości nawarstwień związanych z okresem holocenu, a zwłaszcza z czasami kultury łużyckiej i przeworskiej. Eksplorację prowadzono bardzo uważnie 5-cio i 10-cio centymetrowymi poziomami, przesiewając całość wydobytej ziemi. Spostrzeżono także niezwykle małą głębokość występowania materiałów związanych z okresem holocenu. Pobrane próbki zostaną poddane analizom paleobotanicznym oraz datowaniu radiowęglowemu i termoluminescencyjnemu. W ogólnym podsumowaniu w trakcie badań natrafiliśmy na ponad 420 zabytków: w przewadze fragmenty ceramiki, ok. 20-stu zabytków krzemiennych oraz 5 ceramicznych przęślików. Wstępne datowanie pozwala na stwierdzenie, że na stanowisku mamy do czynienia z obecnością ludności neolitycznej (czyli młodszej epoki kamienia), kultury łużyckiej oraz kultury przeworskiej. Badania będą kontynuowane, lecz w chwili obecnej możemy stwierdzić, iż Jaskinia Kroczycka jest niezwykle ważnym stanowiskiem na mapie polskich stanowisk archeologicznych, które wymaga specjalnej ochrony.