Projekt ,,Centrum Dziedzictwa Przyrodniczego i Kulturowego Jury - rozbudowa kompleksu edukacyjnego"

Realizowany przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Zawierciańskiej projekt pn. „Centrum Dziedzictwa Przyrodniczego i Kulturowego Jury w Podlesicach – rozbudowa kompleksu edukacyjnego”, otrzymał dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007 – 2013 w wysokości 1 840 768,31 zł.

Głównym założeniem projektu jest wybudowanie i wyposażenie obiektu, który będzie pełnić funkcje: edukacyjną, naukową, dokumentacyjną, wystawienniczą, wydawniczą. Powstający we Podlesicach ośrodek będzie koordynował, podejmowane przez TMZZ wraz z partnerem merytorycznym (Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego), działania w zakresie ochrony krajobrazu i bioróżnorodności Jury. Będzie częścią kompleksu edukacyjnego tworzonego przez TMZZ i wielu partnerów w sąsiedztwie Rezerwatu przyrody Góra Zborów tj. m.in.: ścieżka dydaktyczna, zagroda edukacyjna, Jaskinia Głęboka, czynne zabiegi ochrony przyrody.

Zgodnie z założeniami, Centrum zamierza koncentrować się na następujących rodzajach działalności:

• czynna ochrona istniejących, zagrożonych populacji roślin i zwierząt,
• zachowanie różnorodności biologicznej poprzez ochronę zagrożonych gatunków zamieszczonych w „Polskiej czerwonej księdze zwierząt” i na „Liście roślin zagrożonych w Polsce”,
• utrzymanie w niezmienionym stanie siedlisk, bogatej i różnorodnej flory kserotermicznej oraz ukształtowania terenu,
• ochrona rzadkich i chronionych gatunków zwierząt poprzez utrzymanie ich naturalnych siedlisk i miejsc występowania, w tym entomofauny,
• zachowanie i odtwarzanie swoistego krajobrazu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej,
• ochrona dziedzictwa kulturowego regionu, w tym archeologicznego i paleontologicznego,
• ochrona zagrożonych ras zwierząt gospodarczych – owcy rasy olkuskiej,
• promocja wypasu zwierząt ras rodzimych na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej,
• edukacja przyrodnicza turystów i młodzieży szkolnej,
• promocja zasad zrównoważonego rozwoju,
• działalność wydawnicza,
• działalność wystawiennicza,
• działalność naukowa i dokumentacyjna,
• wzrost świadomości proprzyrodniczej mieszkańców województwa śląskiego,
• aktywizacja ekonomiczno-społeczna mieszkańców Podlesic i okolic.

Realizacja w/w celów pozwoli na wdrażanie w życie metodologii ochrony bioróżnorodności i krajobrazu Wyż. Krakowsko-Częstochowskiej. Prowadzone działania są swego rodzaju przeciwwagą dla niekorzystnych trendów w gospodarowaniu zasobami przyrodniczymi i kulturowymi regionu, i służą powstaniu miejsca modelowej koegzystencji na linii przyroda – człowiek. Poprzez odtwarzanie ekstensywnej gospodarki pasterskiej projekt prowadzi do aktywizacji gospodarczej mieszkańców Wyż. Krakowsko-Częstochowskiej i rozwoju tego regionu. Tworzone są mechanizmy pomocowe polegające na promocji lokalnych wyrobów regionalnych, w tym kulinarnych, związanych z hodowlą kóz i owiec. Ma to związek także z restrukturyzacją rynku turystycznego regionu. Poprzez działalność wydawniczą, wystawienniczą, naukową i dokumentacyjną, zostanie udokumentowany i przeanalizowany wizerunek kulturowy i przyrodniczy regionu.

Zakres działalności CDPiKJ w Podlesicach wpisuje się w koncepcje zintegrowanej ochrony przyrody i dziedzictwa kulturowego, obecne prawodawstwie polskim i europejskim. Inicjatywa służy realizacji głównego celu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007 – 2013, jakim jest stymulowanie dynamicznego rozwoju, przy wzmocnieniu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej regionu. W szczególności chodzi tu o rozwój na płaszczyźnie społecznej i środowiskowej, zgodnie z celem Priorytetu „Środowisko”, jakim jest ochrona oraz poprawa jakości środowiska oraz zgodnie z celem Działania 5.5, czyli ochroną dziedzictwa przyrodniczego i kształtowaniem postaw ekologicznych społeczeństwa.